សុភាសិតខ្មែរ [គុណនាម] [បាលី] ,[សំស្ក្រឹត] [សុភាឞិត ] ជាឃ្លាខ្លីៗ តែមានអត្ថន័យជ្រៅជ្រះ ជាឱវាទល្អៗដែលមានប្រយោជន៍គួររៀនគួរស្ដាប់។ ទំព័រនេះគឺជាកម្រងប្រមូលផ្ដុំសុភាសិតខ្មែរ ដកស្រង់ចេញពីសៀភៅ ប្រមូលភាសិតខ្មែរ ផ្សាយចេញពីសមាគមសម្ដេច ជួន ណាត។
ប
- បង់ព្រះទៅសំពះឯបាយាប។
- បង់បោយមិនមើលប្រាណ ដាំជើងក្រានមិនប្រមាណឆ្នាំង។
- បន់ព្រះ សំពះទេព្ដា។
- បណ្ឌិតមានការមិនរករឿងជាកម្លាំង។
- បណ្ឌិតស្ងៀមស្ងាត់ ចាំស្ដាប់គ្រប់មាត់ អ្នកពោលប្រាស្រ័យ ប្រើស្មារតីគិតគំនិតកែខៃ ឲ្យបានជោគជ័យ ជាងពោលប៉ប៉ាច់ ។
- បញ្ញើទុក ស្មើបំណុល។
- ប្រពន្ធពីរ គោបី ដំរីមួយ នាំឲ្យព្រួយចិត្ត។
- ប្រហែសបាត់ ប្រយ័ត្នគង់។
- ប្រមាថម្ដាយ រំលាយព្រះ។
- ប្រមាថព្រៀងលាន តែងមានក្តីទុក្ខ។
- ប្រមាថចាស់ អាយុខ្លី។
- ប្រមាត់ដី អួតចង់ឡើងទ្រើង។
- ប្រញាប់ពេកដេកផ្លូវ។
- ប្រើខ្ញុំមើលមុខវា ទោះកាចជាមើលឲ្យស្ដែង។
- បាតដៃជាខ្នងដៃ។
- បានតែបាប មិនឆ្អាបមាត់។
- បានពីក្អែក ចែកទៅតាវៅ។
- បានមាស ក្រអីនឹងក្រដាសខ្ចប់។
- បាបកម្មកុំបីមាន សីលនិងទានឲ្យរិះគិត។
- ប្រាក់ក៏បង់ ថង់ក៏ដាច់។
- ប្រាជ្ញាបុណ្យផងកើតដោយប្រតិបត្តិ។
- ប្រះដេកឆាប់លក់ ត្បិតឥតបើគិត។
- បុណ្យបាត់ដ្បិតបាប លាបបាត់ដ្បិតឃោរ។
- បុណ្យក៏ធ្វើ ឈើក៏កាប់។
- បុរសទុកដូចមាស ស្រីទុកដូចទង់ដែង។
- បួសដោយវត្ត ចិត្តដោយខ្លួន។
- បំណាច់នឹងបាប ឲ្យឆ្អាបមាត់។
- បើត្រាប់ឯតាំងយូ ក្រឯគ្រូពុំគួរត្រាប់។
- បើនឹងរស់ឲ្យគាប់ បើនឹងងាប់ឲ្យគួរ។
- បើមិនជួយចូកជួយចែវ កុំយកជើងរាទឹក។
- បើប្រឹងនឹងស្រួច បាច់អីសម្រួចដូចបន្លា។
- បើឆីកុំតាមឃ្លាន មើលប្រមាណគ្រប់គ្នីគ្នា។
- បើកាចឲ្យគេកោត បើឆោតឲ្យគេអាណិត។
- បើក្រទ្រព្យក៏ក្រចុះ កុំឲ្យតែទាល់គំនិត។
- បើខឹងឲ្យខំអត់ បើខ្សត់ឲ្យខំរក។
- បើត្រាប់សត្វក្ងោក កុំបីត្រាប់ពុតទន្សាយ។
- បើមិត្តមិនល្អ កុំយកជាមិត្ត។
- បើឮសូរផ្គរ កុំអាលចាក់ទឹកចោល។
- បើស្ដីឲ្យពិនិត្យ ពាក្យណាពិតសឹងចរចា។
- បើកក្ដោងទាន់ត្រូវខ្យល់។
ផ
- ផឹកស្រាក្លាសំដី។
- ផ្ទុករទេះតាមចំណុះ។
- ផ្លែឈើមិនដែលជ្រុះឆ្ងាយពីគល់។
- ថ្លោះយស ព្រោះប្រមាថ។
- ផ្ទះធំស្រណុក ដ្បិតភរិយាជា។
- ផ្ទះបាក់បែក ឆាប់ទល់ទ្រ។
- ផោមក្នុងទឹកម្ដេចគង់ស្អុយ។
ព
- ពងមាន់កុំផ្ញើនឹងក្អែក។
- ពាក្យគ្រូរែងរឹង ស្រារែងស្រវឹង ពុំដែលពិសា។
- ពាក្យអប្រិយចាញ់អាត្មា។
- ពាក្យច្រើនភូត ចាញ់អាត្មា។
- ពាក្យស្លែងកុំស្អប់ ពាក្យគាប់ឲ្យយក។
- ពាក្យម្ដាយ ទំនាយគ្រូ។
- ពុតគ្រូកុំត្រាប់ ច្បាប់គ្រូឲ្យយក។
- ពូជទានៅតែទា ពូជមាន់នៅតែមាន់។
- ពូកែឯង ឲ្យក្រែងពូកែគេ។
- ពួនតែមុខ គូថនៅកណ្ដាលវាល។
- ពេលវេលាជាវត្ថុមានតម្លៃបំផុតសម្រាប់មនុស្សម្នាក់ៗ។
- ពេជ្រកើតពីថ្ម តែងទំពាស៊ីថ្មវិញ។
- ព្នៅនៅថ្នក់ ទំពក់នៅដៃ។
- ព្រះមិនសម ព្រហ្មមិនជួយ។
- ព្រះរាជាមាន ឥស្សរិយជាកម្លាំង។
ភ
- ភ័ព្វសំណាងផ្ដល់ឲ្យតែមនុស្សណា ដែលចេះលួងលោមវាប៉ុណ្ណោះ។
- ភរិយាល្អក្ររកបាន បើជាមានទុកធ្វើគំរូ។
- ភាពក្រីក្រនិងការមានទ្រព្យសម្បត្តិគឺជាពន្លកនៃគំនិត។
- ភូតនៅហោរ ចោរនៅជាង។
- ភ្លើងឆេះមកពីសំរាម។
ម
- មនុស្សពាលមានការរករឿងជាកម្លាំង។
- មនុស្សចេះគេថាកាច មនុស្សប្រាជ្ញគេថាព្រើល។
- មនុស្សកុំមើលងាយមនុស្ស។
- មនុស្សឆ្លាតគេថាឆោត មនុស្សប្រាជ្ញគេថាល្ងង់។
- មនុស្សកាចកុំប្រសព្វ កុំទៅគប់នឹងចោរខ្មួយ។
- មនុស្សបាក់ត្រង់ណា ល្អិតស្មៅត្រង់ណោះ។
- មនុស្សស្លាប់ ព្រោះវាចា។
- មនុស្សជាគេថាឆោត មនុស្សស្លូតគេថាល្ងង់។
- មនុស្សនឹងប្រាក់ យក្សនឹងសាច់។
- មនុស្សជាតិទាំងអស់ដែលកើតឡើងតាមធម្មជាតិតែងតែប្រាថ្នាចង់ដឹង។
- មានល្អព្រោះរោម រូបឆោមល្អព្រោះតែង។
- មានផ្ទះឥតមនុស្សនៅ មានផ្លូវឥតមនុស្សដើរ។
- មានគំនិត ឥតកំណើត។
- មានដំបៅទើបរុយវារោម។
- មាត់តែប្រកែក អម្រែកតែទទួល។
- មនុស្សចាប់ផ្ដើមរស់ពិតប្រាកដ នៅពេលគេអាចរស់នៅក្រៅខ្លួនឯង។
យ
- យកពងមាន់ទៅផ្ញើនឹងក្អែក។
- យកសំផឹងធ្វើប្រពន្ធ យកប្រពន្ធធ្វើសំផឹង។
- យប់មើលនឹងដៃ ថ្ងៃមើលនឹងភ្នែក។
- យល់ទោសថាជាគុណ យល់ឯបុណ្យថាជាបាប។
- យើងធ្វើគេ គេធ្វើយើងវិញដូចគ្នា។
រ
- រកព្រឹកខ្វះល្ងាច រកល្ងាចខ្វះព្រឹក។
- រកស៊ីនិងក្ដិត ដូចពីងពាង។
- រកអុសប្រទះឈើងាប់។
- រស់ក៏គាប់ ងាប់ក៏គួរ។
- រស់នៅថាអាក្រក់ ស្លាប់បាត់មុខថាល្អ។
- រត់ឥតអំពើ ដើរអំណត់ចម្រើនជាង។
- រទេះបាក់មិនគិត ទៅគិតឯគោលួចដាំង។
- រទីសរទាស ដូចរាស្ត្រឥតស្ដេច។
- រលំមិនបាច់ច្រាន បានមិនបាច់ខំ។
- រហ័សតែពាក្យ ត្រគាកស្លាប់ស្ដូក។
- រឿងដ៏កម្របំផុតដែលមនុស្សមិនដែលធ្វើ គឺត្រូវខំធ្វើតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
- រៀនរិះរក្សាគ្រង យកចេញចាយដោយរដូវ។
- រោគរោមកាយា ថ្កើងឯគ្រូពេទ្យ។
ល
- លាក់តែមុខ គូទនៅកណ្ដាលវាល។
- លិចសឹមលោត ដល់កំប៉ូតសឹមតោង។
- លិចកញ្ជង់ លង់កញ្ជើ។
- លូកប្រហុក លូកឲ្យកប់ក្លៀក។
- លួចគេវាគ្រាន់ ដល់ពេលគេទាន់វាក្រែល។
- លួចគេវាធ្លាប់ដៃ ដេកថ្ងៃវាធ្លាប់ភ្នែក។
- លឺផ្គរឲ្យមើលខ្យល់ ក្ដីពុំយល់កុំអាលក្រោធ។
- លឿនលៃមិនទាន់។
- លេងក្មេងអាប់យស លេងពស់ៗខាំ។
- លេបទៅវាស្លាក់ ខ្ជាក់ទៅវាស្លែង។
- លោភពេក វាបែកពោះ។
វ
- វក់នឹងអាភៀន តែងញៀនជាប់។
- វេចសំពាយចាំព្រេងសំណាង អាងតែដុតធូប។
ស
- ស្រលាញ់កុំទៅញឹក បើរលឹកសឹមទៅម្ដងៗ។
- សង្ឃផ្គង់វិន័យ ស្រីផ្គង់មារយាទ។
- សត្វតុកកែស្លាប់ ដោយសារប្រើស។
- សង់ផ្ទះតាមចិត្តអ្នកនៅ។
- សប្បាយមានទុក្ខ ស្រណុកមានភ័យ។
- សប្បុរសជនចង់ដឹងពីសេចក្ដីត្រូវការមិនមែនចង់ដឹងពីមូលហេតុទេ។
- សព្វថ្ងៃនេះប្រភពធនធានធំបំផុតតែមួយគត់គឺនៅចន្លោះត្រចៀកអ្នក។
- សរសើរតែមាត់ ចិត្តផ្ដន្ទា។
- សាងល្អបានល្អ។
- សាងបាបបានបាប សាងបុណ្យបានបុណ្យ។
- សាបមួយដៃ ប្រៃមួយចឹប។
- ស្លាប់ដូចពស់ រស់ដូចកង្កែប។
- ស្ថិតស្ថេរឥតអំពើ បើមិនធ្វើអំពើល្អ។
- សីលជាស្ពាន ទានជាស្បៀង។
- សូវទូលក្ដីតបាវ កុំឲ្យទូលក្ដីតកញ្ជើ។
- សេរីភាពគ្មានអ្វីក្រៅពីជួយឲ្យមនុស្សមានឱកាសល្អប្រសើរទេ។
- សម្ដីជាឯក លេខជាទោ អក្សរជាត្រី។
- ស៊ីនឹងអ្នកណា ត្រូវយកអាសាអ្នកនោះ។
- ស្វែងរករៀនច្បាប់ ពុំស្មើចិត្តជា។
- សំណាបយោងដី ស្រីយោងប្រុស។
ហ
- ហាឡើងវាស្លាក់ ខ្ជាក់ទៅវាសែ្លង។
- ហាហួសចង្កា ថាហួសសេចក្ដី។
- ហ៊ានស្បែកដាច ខ្លាចស្បែកស្វិត។
ឡ
- ឡេះឡោះ ដូចទឹកកន្លះក្អម។
អ
- អន្ទង់វែងឆ្នាំងវែង។
- អ្នកខ្ពស់រក្សាទាប ដោយសុភាពធម៌បុរាណ។
- អ្នកចេះដប់ មិនស្មើអ្នកប្រសប់មួយ។
- អ្នកដំកុំផ្ញើដែក អ្នកប្រមឹកកុំផ្ញើស្រា។
- អាងតែមានអណ្ដាត ចេះតែផ្ទាត់ទៅ។
- អាងតែអណ្ដាតឥតឆ្អឹង ចេះតែគ្រលាស់ទៅ។
- អាគកណា ក៏ស៊ីស្រូវដែរ។
ឥ
- ឥតដំបៅហៅជម្ងឺ ដំបៅមិនឈឺយកឈើចាក់។